به آنچه پاداش دهیم گسترش می یابد
منابع انسانی مهمترین و با ارزش ترین سرمایه های یک جامعه، که کاملاً قابل تغییر، آموزش و تربیت است. نگاه کلان مدیریت جامعه می تواند این سرمایه را فعال، خلاق، یا آن را منفعل، خسته، بی تحرک و خنثی بار آورد. علم روان شناسی می گوید: اگر به محرک پاسخ دهید پاداش می گیرید. حال در هر جامعه ای، قوانین حاکم بر جامعه، ارزشهای مورد قبول مردم و نگاه مدیریت حاکم ایجاد محرک می کند. افراد جامعه به تناسب به این محرکها پاسخ می دهند. ممکن است محرک رعایت قوانین و احترام به آن، تلاش در راه رونق اقتصادی و توسعه همه جانبه کشور، رعایت شئونات اسلامی، توجه به خلاقیت و توانایی، دوری از نفاق و چاپلوسی، توجه به آراستگی و شیک پوشی، جوان گرایی یا کهولت سن، مدرک گرایی یا تجربه داری، قوم گرایی یا شایسته سالاری و قس علی هذا باشد. احاد مردم در جامعه نظاره گر محرکها هستند تا خودرا با آن متابقت دهند، مردم دیگر حول و حوصله دردسر را ندارند، به دنبال همراهی برای گذراندن عمرند. اگر در مناصب جامعه اشخاصی به کار گمارده شوند که، توانمند، با تجربه، خلاق، امانتدار، ساده زیست، دارای روحیه خدمتگزاری به مردم باشند، یا برعکس این افراد دارای روحیه چاپلوسی و متملق، خائن و خیانت کار، اهل زد و بند سیاسی و قومی، موقعیت شناس برای چپاول بیت المال باشند، مردم ونخبگان به همان سمت و سو گرایش پیدا می کنند. در صورت تحقق محرک های اول جامعه رشد مطلوب می کند و به کمال می رسد، اما در صورت توجه به محرکهای دوم، جامعه سیر قعقرایی را در پیش خواهد داشت. نیروی انسانی بزرگترین سرمایه یک کشوربرای توسعه زیرساخت های آن محسوب می شود. نیروی انسانی مساوی است با توسعه همه جانبه کشور یا بر عکس مساوی با فقر وفساد بزهکاری. اگر نیروی انسانی یک جامعه خوب تربیت شود، آن جامعه دچار فقر، فساد، بزهکاری قتل و غارت، نخواهد شد و مراکز قضایی وامنیتی محدود و تشریفاتی خواهند شد. این همه هزینه ای که جامعه برای حصر و حصار و گسترش امکانات امنیتی در جامعه می کند اگر اندکی از آن را صرف سالم سازی محرکها نماید جامعه به نتیجه مطلوب خواهد رسید.
